Właśnie kwitną kwiaty w przepięknym odcieniu koloru niebieskiego. Mnie kojarzą się z wakacjami spędzanymi na wsi, gdzie rosły w polu jako chwasty. Widzę chabry i myślę – lato. A do czego mogą nam się przydać te chabrowe cuda?
Napar bławatkowy
1-2 łyżeczki płatków wsyp do kubka i zalej wrzątkiem. Przykryj i pozostaw na 10-15 minut. Można pić kilka razy dziennie lub wykorzystać do przygotowania okładu na oczy i skórę.
Chaber bławatek, Centaurea cyanus, to roślina zielna z rodziny astrowatych. Ma wiele nazw ludowych i zwyczajowych np.: białasy, głowacz, jasieniec, kardy, kwiatek wołoszek, macoszka, modrak, modrzeńczyk, samosiejka, wasilek, wawer. Występuje w Europie oraz na Syberii, w Polsce jest to pospolity chwast polny.
Chabry osiągają wysokość 30‒90 cm, rosną w łanach, mają charakterystyczne owłosione łodygi i małe liście. Kwiaty mają postać koszyczków składających się z 5 płatków o barwie ciemnobłękitnej, czasem czerwonej, różowej lub białej. Kwitną przez całe lato – od maja do września. Potem roślina wytwarza owoce – jedwabiście puszyste, niebiesko-szaro-brązowe z białym wierzchołkiem.
Bławatki spotykamy przede wszystkim na polach uprawnych, gdzie rozsiewane są razem ze zbożami, a także na nieużytkach, przy drogach. Chabry często rosną na glebach ubogich w wapń.
Chabrowe kwiaty mają symboliczne znaczenie – jest to symbol pruskiej skromności, ulubiony kwiat Wilhelma I, kojarzący się z błękitem pruskim.
Chabry mają kilka zastosowań praktycznych:
– roślina ozdobna – tego tłumaczyć nie trzeba, wystarczy spojrzeć na zdjęcie, uprawia się kilka różnych odmian bławatków.
– barwnik – z płatków brzeżnych bławatka wytwarzano niebieską farbę w połączeniu z ałunem, która doskonale barwiła wełnę. Sok z chabrów barwi papier i przetwory spożywcze na niebiesko.
– roślina miododajna
– roślina jadalna – płatki bławatka mają korzenny, słodko-pikantny smak i są wykorzystywane jako dodatek i ozdoba do różnych dań i deserów
– surowiec zielarski – kwiat bławatka zawiera antocyjanidyny, flawonoidy, sole mineralne (w tym mangan), cychorynę, centaurynę.
Napar z chabrów (przepis w ramce obok) ma takie właściwości jak:
– działanie moczopędne, żółciopędne i przeciwzapalne pomocne w problemach z nerkami i układem moczowym
– stosowany jest przy zapaleniu spojówek dzięki bardzo łagodnemu działaniu przeciwzapalnemu
– stosowany jest zewnętrznie na trudno gojące się rany i owrzodzenia
– stosowany przy łupieżu i grzybicy skóry głowy.
Poza tymi wymienionymi właściwościami bławatki są też po prostu piękne i można cieszyć oczy ich widokiem. Pięknego dalszego ciągu lata!